ترکیب آزمایشی که از سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) در درمان علائم اتیسم و بیماری آلزایمر مؤثر میباشد.

September 2019 (شهریور 1399)

ترکیب آزمایشی که جهت درمان بیماری نادر اطفال تخصیص یافته ممکن است در بهبود علائم اتیسم و بیماری آلزایمر مؤثر باشد.

• محققان مدلی آزمایشگاهی جدیدی جهت ارزیابی تأثیر این داروی آزمایشی بر علائم در ارتباط با اتیسم، ناتوانی های ذهنی و بیماری آلزایمر طراحی نمودند و دریافتند که ترکیب پروتئینی کوتاه میتواند طیف وسیعی از علائم را بهبود بخشد.
•  این ترکیب قادر به بهبود علائمی نظیر تکامل و رشد آهسته، ارتباط ضعیف، تعداد کم سیناپس مغزی، فعالیت الکتریکی کاهش یافته وتجمعات پروتئینی مشابه آنچه در مغز بیماران آلزایمری دیده می شود، است.

مطالعه ی گسترده ی بین المللی با همکاری محققین کشورهای آلمان، کانادا، یونان،جمهوری چک نشان داد که داروی آزمایشی که توسط سازمان غذا و داروی ایالت متحده FDA جهت درمان اختلال رشدی نادر تخصیص یافته بود میتواند انواع علائم در ارتباط با اتیسم، ناتوانی ذهنی و بیماری آلزایمر را بهبود بخشد.

این داروی آزمایشی در سالهای اخیر توسط سازمان غذا داروی ایالت متحده جهت درمان سندرم نادر ADNP که سندرم نادر رشدی تکاملی دراطفال است، تخصیص داده شد .در مطالعه حاضر محققین مدلی آزمایشگاهی و ابتکاری را طراحی نمودند و دریافتند که این دارو در درمان طیف گسترده علائم سندرم ADNP مؤثر می باشد. این سندرم نادر در اثر جهش ژن ADNP که جهت رشد مغز و محافظت از سلولهای مغزی ضروری است، ایجاد میگردد. در ضمن مطالعات قبلی نشان داده بودند که سندرم ADNP در ارتباط با بیماری آلزایمر، انواع خاص ناتوانی ذهنی و اختلالات تأخیر رشدی و اتیسم میباشد.

 در واقع این ترکیب قسمت کوتاهی از پروتئین ADNP طبیعی را شامل میشود و مشخص شده است که با استفاده از درمان با آن عملکرد سلولهای عصبی دچار سندرم ADNP در محیط لوله آزمایش در آزمایشگاه تصحیح میگردد. در این مطالعه اثربخشی و کارآیی این ترکیب در مدل آزمایشگاهی از سندرم ADNP که واجد شدید ترین نوع جهش میباشد، مورد بررسی قرار گرفته است که درضمن امکان بررسی رشد مغز و رفع مشکلات رفتاری را نیزمیسر نمود.

در این تحقیق موش های آزمایشگاهی که مبتلا به سندرم ADNP بودند مورد مطالعه قرار گرفتند، و از روش های عینی جهت تحلیل رفتار، فعالیت الکتریکی سلولهای عصبی و محتوای پروتئینی مغز استفاده شد.
محققین دریافتند که موش های که مبتلا به این سندرم بودند طیف وسیعی از اختلالات پاتولوژیک از جمله افزایش نرخ مرگ ومیر نوزادان بلافاصله پس از تولد، کندی رشد ، راه رفتن غیر طبیعی و بخصوص در جنس مؤنث ارتباط صوتی ضعیف رانشان میدهند.
بررسی مغز آنها یافته های بیشتری مانند تعداد نسبتا کم سیناپس ها، اختلال الکتروفیزیولوژیکی با پتانسیل پایین جهت برانگیختگی مغز و روسوبات پروتئینی در مغز موش های جوان مشابه آنچه در مغز افراد مسن مبتلا به بیماری آلزایمردیده میشود، را نشان داد.
محققین تاثیر ماده دارویی ساخته شده از بخش کوتاه پروتئین ADNP که در واقع همان پروتئینی است که به دلیل جهش دچار اختلال گشته را برای اکثر این علائم بررسی نمودند.
آنها دریافتند که درمان با آن عملکرد این موش ها را در اکثر موارد ذکر شده تصحیح مینماید. آنها همچنین به دنبال شناسایی شاخص بیولوژیکی مشخص در خون موش ها بودند تا نه تنها تشخیص این سندرم بلکه نظارت بر درمان اتیسم بصورت مؤثر توسط اندازه گیری آن با انجام آزمایش خون ساده امکان پذیر گردد. محققین با کمک فن آوری توالی یابی ژنتیکی قادر به تشخیص اختلال در ناهنجاری رفتاری مختص موش های مؤنث گشته اند. از شاخص های کشف شده FOXO3 میباشد که پروتئینی با نقش مهم درایجاد سیناپس های مغزی است.
به طور خلاصه در این مطالعه شایع ترین جهش ژن ADNP در طیف وسیعی از موارد بررسی شده و دریافتند که اختلالات عملکرد فیزیکی و مغزی آن هم سو با علائم اوتیسم، تاخیر رشدی، ناتوانی ذهنی و بیماری آلزایمر میباشد.
و بطور مشابه استفاده بالقوه از ترکیب پروتینی را بروی درمان ایندسته از بیماری ها بررسی نمودند و مشخص شد این دارو در بهبود علائم در مدل های آزمایشگاهی مؤثر است.
این مطالعه میتواند نقطه عطفی درمسیر دستیابی و توسعه دارویی در مواردی که کودکان مبتلا به اتیسم ناشی از جهش های ژنتیکی و همچنین بیماران آلزایمر باشد.

مترجم: دکتر هایده حائری

منبع:
Reference: The Autism Spectrum Phenotype in ADNP Syndrome, Anne B. Arnett, Ph.D.,a Candace L. Rhoads, M.A., Kendra Hoekzema, M.S., Tychele N. Turner, Ph.D., Jennifer Gerdts, Ph.D., Arianne S. Wallace, Ph.D., Sandra Bedrosian-Sermone, Evan E. Eichler, Ph.D and Raphael A. Bernier, Ph.D .Autism Res  2019 Sep 1