April, 2022 (اسفند ۱۴۰۰)
استفاده از پروپرانولول برای درمان علائم اصلی اختلال طیف اتیسم
اختلال طیف اوتیسم (ASD) با اختلال در ارتباطات اجتماعی و رفتارهای محدودکننده و تکراری مشخص می شود. اکثر درمان‌های دارویی فعلی اختلال طیف اتیسم بر علایم اتیسم مانند بیقراری، اضطراب، رفتارهای وسواسی و افسردگی تمرکز دارند. معهذا، هیچ دارویی ثابت نشده است که علایم اصلی اتیسم، مانند اختلالات گفتاری و تعامل اجتماعی بهبود بخشد.
پروپرانولول دارویی است که برای درمان فشار خون بالا استفاده می گردد و همچنین دارای اثرات ضد اضطرابی شناخته شده است. در یک مطالعه با حجم کوچک، دکتر David Beversdorf و همکارانش اثر مفید و قابل توجه از مصرف یک دوز پروپرانولول را بر تعاملات اجتماعی ساختار یافته در اختلال طیف اتیسم گزارش کردند.
دکتر Beversdorf با استفاده از جایزه نقدی ارایه شده از طریق آزمایش بالینی برنامه تحقیقاتی اوتیسم در سال مالی 2015 (FY15)، مطالعه بزرگی را با هدف بررسی تأثیر پروپرانولول بر روی جوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام داد و تعیین کرد که آیا می توان نشانگرهای خاصی را برای پیش بینی پاسخ به این دارو یافت یا خیر.
در یک کارآزمایی بالینی double-blind placebo-controlled serial dose تیم تحقیقاتی، دوزهای متوالی از داروی پروپرانولول را آزمایش کردند و اثرات آن را بر تعاملات اجتماعی و همچنین بر گفتار، اضطراب، رفتارهای سازگارانه و همچنین عملکرد کلی افراد مبتلا بررسی نمودند. افراد شرکت کننده در مطالعه شامل جوانان با عملکرد بالا و کودکان مبتلا به اتیسم (سنین 7 الی24 سال) بودند. تشخیص اوتیسم در افراد شرکت کننده قبل از شروع کارآزمایی تأیید شد. شرکت‌کنندگان در یک جلسه قبل از شروع تجویز دارو شرکت کردند که در آن تیم تحقیقاتی تیتراسیون پروپرانولول را آغاز نموده و تغییرپذیری ضربان قلب پایه HRV (بین هر ضربان قلب فاصله است HRV , مقدار فاصله بین دو ضربان را اندازه میگیرد.) را ثبت کردند و با استفاده از معیار پیامدهای اجتماعی عمومی (GSOM) رفتار متقابل اجتماعی را ارزیابی کردند. این تیم همچنین ازClinician Global Clinical Impression-Severity (CGI-S) و مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (SCAS) برای اندازه گیری میزان اضطراب استفاده نمودند. کودکان مبتلا به اتیسم به مدت 12 هفته قرص پروپرانولول را به صورت روزانه مصرف کردند در هفته های 6 و 12، شرکت کنندگان از طریق Telehealth از راه دور پیگیری شدند. و از نظر معیارهای وجود اضطراب مورد ارزیابی قرار گرفتند.
معیارهای CGI-S، SCAS و GSOM پس از 12 هفته درمان مجدداً ارزیابی شدند. نتایج CGS-S برای اضطراب در هر فرد بین وضعیت پایه آن قبل از درمان و پیگیری بعداز درمان مقایسه شد و همچنین مابین گروه هایی که درمان دریافت کرده بودند و گروه هایی که دارونما دریافت کرده بودند نیز مقایسه شد. در 12 هفته، بهبود قابل توجهی در سطح اضطراب مشاهده شد که این بهبودی حدود 2/6 برابر بیشتر در گروه درمان نسبت به گروه کنترل بود. همانطور که اغلب در کارآزمایی‌های اختلال طیف اتیسم مشاهده شده است غالبا یک پاسخ مشخص در گروه دارونما نیز ممکن است مشاهده شود. با این حال، تفاوت در نتایج درمان بین گروه‌های مورد مطالعه در این تحقیق پتانسیل استفاده از پروپرانولول را برای بهبود اضطراب که میتواند از موارد همراه با علایم اتیسم باشد را نشان می‌دهد. هیچ تفاوت کلی مابین گروه ها برای پاسخ به پروپرانولول در معیارهای اجتماعی وجود نداشت معهذا، برای شرکت‌کنندگان 7 الی 14 ساله، رابطه معنی‌داری بین پاسخ بهتر به پروپرانولول در ارتباط با گفتگوی متقابل و HRV پایین تر وجود داشت. این نشان می دهد که در بیماران جوان تر، پاسخ به پروپرانولول را می توان بر اساس نشانگرهایی مانند HRV پیش بینی کرد.
مطالعات بیشتری برای تایید ویژگی برای جمعیت جوانتر و ایجاد درک وسیع تری از نشانگرهایی که بهترین پاسخ دهندگان به پروپرانولول را پیش بینی می کنند، مورد نیاز است. معهذا، اگر پروپرانولول بتواند با موفقیت یک جزء اصلی اختلال طیف اتیسم را درمان کند، علاوه بر اینکه، شکاف درمانی در اختلال طیف اتیسم را برطرف نخواهد کرد، گزینه درمانی جدیدی نیز جهت درمان اتیسم را ارائه خواهد نمود. این امر حائز اهمیت است زیرا نه تنها تأثیر بر رشد کودکان خواهد داشت بلکه بر جمعیت مبتلا با سن بالاتر که تحت درمان های قبلی قرار نگرفته اند، نیز موثر خواهد بود. از آنجایی که این دارو به طور گسترده در دسترس است، لذا دسترسی به درمان را در جوامع محروم افزایش می دهد.
منبع:
مترجم: دکتر هایده حائری
Publications:
Zamzow RM, Ferguson BJ, Stichter JP, Porges EC, Ragsdale AS, Lewis ML, Beversdorf DQ. 2016. Effects of propranolol on conversational reciprocity in autism spectrum disorder: a pilot, double-blind, single-dose psychopharmacological challenge study. Psychopharmacology (Berl). Apr;233(7):1171-8. doi:10.1007/s00213-015-4199-0. Epub Jan 14. PMID:26762378.
